Kościół Bernardynów w Hvizdce
Ciekawe szczegóły
Lata budowy
1721 - 1735
Założyciel
Mykoła Potocki
Architekt
Nieznany
Rzeźbiarz
Nieznany
Ustanowienie
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i klasztor Bernardynów w Gwoździec mają bogatą historię, sięgającą XV wieku. W XVI wieku Gwoździec należał do rodów Buczackich, Potockich i Puzynów. W 1475 roku Jan Prokopowicz z Gwoździec został pierwszym fundatorem kościoła. Jednak podczas najazdów tatarskich w latach 1615-1623 kościół został zniszczony. Jego odbudowa rozpoczęła się w 1710 roku.
W 1715 roku książę Michał Puzina założył w Gwizdce drewniany klasztor bernardynów. W 1728 roku kościół spłonął, ale wkrótce rozpoczęto budowę nowego, murowanego kościoła. Było to możliwe dzięki hojności fundatorki, Zofii Puziny, i jej męża, Ludwika Kalinowskiego.
Kościół został ukończony i konsekrowany w 1896 roku. Podczas II wojny światowej dzwony kościelne zostały skonfiskowane przez niemieckich okupantów, a w 1945 roku mnisi zostali zmuszeni do opuszczenia klasztoru. Następnie budynek służył jako magazyn i pełnił tę funkcję do początku lat 90. XX wieku.
Kościół znajduje się na północ od miasteczka targowego Hvizdets, zwrócony jest ku wschodowi. Jest zbudowany z cegły z kamieniem i otynkowany. Styl architektoniczny kościoła łączy w sobie elementy baroku i klasycyzmu. Jest to budowla jednonawowa z płytkim transeptem i kwadratowym prezbiterium.
Wnętrze kościoła bogate jest w liczne rzeźby i ołtarze.
Ołtarz główny, wykonany przez Ferdynanda Majerskiego w latach 1890-1892, jest arcydziełem stylu neobarokowego. Drewniane, polichromowane figury świętych Franciszka, Michała Archanioła, Klary i Antoniego dodają wnętrzu majestatu i powagi.
Klasztor jest murowany z cegły z użyciem kamienia i otynkowany. Ma dwukondygnacyjną konstrukcję z okrągłymi skrzydłami przylegającymi do kościoła od strony południowej. Wewnętrzny dziedziniec ma kształt kwadratu. Na parterze znajdują się pomieszczenia biurowe, salon, archiwum, kancelaria i kuchnie. Na piętrze znajdują się cele i dodatkowe pomieszczenia.
Zespół kościelny otoczony jest murem z cegły i tynku. Dzwonnica, wzniesiona w latach 1776-1778 i przebudowana w latach 1899-1902, jest dwukondygnacyjną budowlą z dwoma wejściami. Górna część dzwonnicy zdobiona jest kamiennymi rzeźbami i donicami.
Architekturę kościoła badał profesor Zbichniw Gornuńcz, który uznał Franciszka Ksawerego Kulczyńskiego za wpływowego architekta XVIII wieku. Szaty liturgiczne kościoła analizowano w Paryżu i są one przechowywane w muzeum Prowincji Polskiej Zakonu Bernardynów w Leżajsku.
Pozostałości rzeźb kamiennych i drewnianych, w tym figury świętych w niszach fasady, należą do najlepszych przykładów Szkoły Lwowskiej z drugiej połowy XVIII wieku. Niektóre z tych figur znajdują się w Muzeum Sztuki w Iwano-Frankowsku.
Niestety, dziś kościół i klasztor pozostają w opłakanym stanie. Sklepienie prezbiterium ma głębokie pęknięcie, ściany są pozbawione tynku, a niektóre gzymsy zawaliły się. Część majątku została zniszczona lub utracona, a część wywieziono do klasztoru bernardynów w Liżajewsku.
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i klasztor Bernardynów w Hvizdce to ważne obiekty historyczne i kulturowe. Przyciągają uwagę turystów i badaczy architektury bogatą historią i architektonicznym majestatem. Pomimo zaniedbania, kompleks ten pozostaje symbolem duchowego i kulturowego dziedzictwa Ukrainy.
Zapraszamy Państwa do odwiedzenia tego wyjątkowego zabytku, aby na własne oczy zobaczyć wspaniałość kościoła i poczuć ducha minionych wieków.
Zdjęcie pochodzi ze strony internetowej: https://uaaheritage.blogspot.com/